25 سال پیش در چنین روزی بازیگر پرکار دهه شصت و هفتاد سینمای ایران از دنیا رفت. «هادی اسلامی» بازیگر خاطره‌سازی بود که چهره مردانه و محجوب او از یاد سینمادوستان و اهالی تئاتر فراموش نخواهد شد. او کار و فعالیت هنری خود را از سال‌های تحصیل در دبیرستان دارالفنون تهران آغاز کرد، به دانشکده تئاتر رفت و نخستین بار با نمایش «روسری قرمز» کار رسمی خود را روی صحنه نمایش آغاز کرد. نقطه عطف زندگی هادی اسلامی در سال 46 رقم خورد که او نمایش «زیر گذر لوطی صالح» را با نویسندگی و کارگردانی خود روی صحنه برد. اسلامی در این نمایش نقش یک دیوانه شوریده را بازی می‌کرد و یکی از همبازی هایش خسرو شکیبایی بود.
هادی اسلامی تئاتر را خانه نخست خود می‌دانست، اما پا به عرصه سینما هم گذاشت و با تلاش و جدیتی که داشت در چهارمین جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را به خاطر بازی در فیلم «اتوبوس» گرفت. او از جمله هنرمندانی بود که خیلی زود در سن 53 سالگی رخت سفر بست. 

■ جاودانگی با نقش «مدرس»
مسعود فروتن، کارگردان مجموعه تلویزیونی «مرغ حق» به خبرنگار ما می‌گوید: من و هادی اسلامی با هم مجموعه‌ای را کار کردیم که هادی اسلامی در نقش مدرس بازی می‌کرد. همان سال زنده یاد شکیبایی هم در مجموعه‌ای به نام مدرس، همین نقش را بازی کرده بود. کارگردان هنری و نویسنده‌اش حسین مختاری بود که بعد از آن، کمتر کار کرد. 
او ادامه می‌دهد: این مجموعه تلویزیونی کار درخشانی بود و هادی اسلامی خیلی خوب در این کار درخشید. من کارگردان تلویزیونی مجموعه مدرس بودم که هوشنگ توکلی، کارگردان تلویزیونی آن بود و زنده یاد خسرو شکیبایی هم در آن بازی می‌کرد. بعد از آن به کار «مرغ حق» پیوستم. هادی اسلامی از من خواست که مراقب باشم بازی او شبیه بازی شکیبایی نشود و این حساسیت داشتن در کار، بسیار خوب درآمد چون شکیبایی، یک الگو از مدرس در ذهن بیننده به جا گذاشت و اسلامی هم باید شکل بازی خودش را به جا می‌گذاشت تا هم از شخصیت مدرس دور نشود و هم به بازی شکیبایی نزدیک نشود.
وی یادآور می‌شود: زمانی که کار می‌کردیم، زمستان بود و هادی مجبور بود با یک پیراهن بلند نازک و عبا کار کند در حالی که ما لباس گرم پوشیده بودیم و او بین سکانس ها، کنار آتش خودش را گرم می‌کرد. گریم سختی روی صورتش انجام شده بود، ضمن اینکه سه دوره سنی را گریم شده بود. گاهی مجبور بود که صورتش را پاک کند و گریم بعدی را انجام دهد، گاهی چندین ساعت گریم را تحمل می‌کرد.
فروتن با بیان اینکه خاطرات خوبی از هادی اسلامی دارد و چه حیف که امروز نداریمش چون می‌توانست نقش‌های بسیار خوبی را بیافریند، می‌گوید: هادی اسلامی در کار «اتوبوس» هم بسیار خوب بازی کرد و در تئاتر هم موفق بود. 25 سال است افسوس می‌خوریم که هادی اسلامی را نداریم. او با نقش آفرینی‌هایش به جاودانگی رسید و هنوز هم می‌شود کارهایش را به بازیگران جوان نشان داد تا از نقش آفرینی هادی اسلامی، الگوپذیری داشته باشند.
او درباره بازی هادی اسلامی در مجموعه تلویزیونی «مرغ حق» می‌گوید: وقتی سر این کار رفتم که بخشی از آن انجام شده بود. هادی اسلامی عادت داشت مطالعه کند تا به نقشی که بازی می‌کند، نزدیک شود. نقش درخشان او را در فیلم «سرب» مسعود کیمیایی شاهد بودیم که گریم سختی را تحمل کرد. به نظر می‌رسد بازیگرانی که از تئاتر به سینما می‌آیند، روی نقش‌هایشان مطالعه می‌کنند، کمااینکه زنده یاد شکیبایی در نقش مدرس، کار تازه‌ای آفرید و سعی کرد خودش را با مدرس یکی کند، نه اینکه با گریم و لباس مدرس شود، بلکه با کلام و لحن به مدرس نزدیک شود در حالی که هادی اسلامی با گریم و لباس به مدرس نزدیک شد و هر دو موفق بودند هم مدرس شکیبایی و هم مدرس اسلامی، البته اوج بازیگری شکیبایی با بازی در این نقش شکوفا شد و مرز بازیگری را شکافت، شکیبایی در 20 دقیقه سخنرانی نقش مدرس، بسیار تکان دهنده و زیبا بازی کرد.
این کارگردان و بازیگر ادامه می‌دهد: نباید هنرمندان بزرگ را که در کنار ما نیستند، فراموش کنیم، آن‌ها همیشه هستند چون با هنر به جاودانگی رسیده‌اند.

■ مردم‌دار و خاکی بود
خشایار الوند، فیلمنامه نویس و دستیارکارگردان که در فیلم «آوار» نوجوانی 17 ساله بوده و دو سکانس از کودکی‌های نقش هادی اسلامی را بازی کرده، به خبرنگار ما می‌گوید: ما سه ماه با هم در روستای قلات شیراز زندگی کردیم و من چون کودکی هادی اسلامی را بازی می‌کردم، بسیار به من لطف داشت. 
او بازیگر بسیار منعطف، منظم و با تمرکزی بود. آنچنان در نقش فرو می‌رفت و تمرکز می‌کرد که وقتی صدایش می‌زدی، متوجه نمی‌شد. زمان کار بسیار تمرکز داشت.
او ادامه می‌دهد: هادی اسلامی، اخلاق حرفه‌ای داشت و بعید می‌دانم کسی باشد که از ایشان رنجشی داشته باشد، آدم بسیار خوبی بود. اصول و چارچوب‌های خودش را داشت و کمی دیر رفیق می‌شد.
وی یادآور می‌شود: در آن سالی که فیلم «آوار» را کار کردیم و در دهه 60، زمانی بود که تئاتری‌ها به سینما آمده بودند چون اکثر بازیگران سینما، یا مهاجرت کرده بودند یا ممنوع از کار بودند و کمتر بازیگری در سینما داشتیم. زمانی بود که بسیاری از تئاتری ها، اولین کارهای سینمایی شان را انجام می‌دادند و حواسشان بود که خیلی گُل درشت و تئاتری بازی نکنند، این تغییر فضا برایشان اهمیت داشت چون از تئاتر به سینما آمده بودند و بازی در فیلم‌های سینمایی برایشان بسیار مهم بود. 
الوند با بین اینکه مقوله بازیگری برای تئائری‌های آن دوره مسئله‌ای جدی بود و امثال هادی اسلامی این جدیت را با خودشان به سینما هم آورده بودند، خاطرنشان می‌کند: با اینکه کارها دوبله می‌شد و بازیگران سینما معمولاً چیزی شبیه به دیالوگ را می‌گفتند، اما تئاتری‌ها عین دیالوگ‌ها را می‌گفتند وتمام کارهای در صحنه را به طور دقیق انجام می‌دادند، در واقع دیسیپلین در بازیگری، بعد از انقلاب از طرف تئاتری‌ها به سینما آمد. 
او درباره رفتار و منش هادی اسلامی می‌گوید: آدم شلوغی نبود، بیشتر اوقات توی خودش بود، کتاب می‌خواند یا فیلمنامه را مرور می‌کرد، اما به معنای این نبود که خودش را می‌گیرد، بلکه آدم آرام و کم حاشیه‌ای بود.
الوند با اشاره به نقش‌های متفاوت هادی اسلامی از طنز گرفته تا جدی و مذهبی خاطرنشان می‌کند: ایشان طیف وسیعی از نقش‌ها را بازی کرد، اما شاه نقش آن‌ها، بازی در فیلم «سرب» ساخته مسعود کیمیایی بود. این انتخاب بعد از گزینه‌های فراوان صورت گرفت و می‌دانم چه کسانی برای این نقش در نظر گرفته شده بودند، اما در نهایت هادی اسلامی انتخاب شد و برای آن نقش خیلی زحمت کشید.
او ادامه می‌دهد: اسلامی در بسیاری از فیلم ها، نقش‌های متفاوتی را تجربه کرد مثلاً در فیلم «اتوبوس» نقش کمدی داشت و در فیلم «آوار»، نقشی جدی. طیف وسیعی از نقش‌ها از شهری گرفته تا روستایی را تجربه کرد، اما دراوج کارش فوت کرد و از این نظر شاید به حقش نرسید. 
این فیلمنامه نویس معتقد است: شاید نتوان او را سوپراستار دهه 60 نامید چون این طور نبود که انتخاب اول تهیه کننده‌های آن دوره باشد یا تماشاچی به خاطر هادی اسلامی بلیت بخرد، اما به لحاظ استعداد بازیگری، توانمند و پرتلاش بود، ضمن اینکه بسیار مردم‌دار و خاکی بود.

■ هیچ وقت گلایه نمی‌کرد
یدالله صمدی، کارگردان فیلم «اتوبوس» که هادی اسلامی، نقش اصلی را در این فیلم داشت، می‌گوید: به یاد ندارم هادی اسلامی سر کار اعتراضی کرده باشد. یادم می‌آید هادی صبح گریم می‌شد و ممکن بود حتی چهار ساعت جلوی دوربین نرود، اما هیچ وقت گلایه نمی‌کرد. گوشه‌ای می‌نشست و مواظب بود گریمش خراب نشود.
اسلامی روی دیالوگ‌هایش بسیار حساس بود تا آنجا که اگر دیالوگی را اشتباه می‌گفت، خودش کات می‌داد و دوباره آن را تکرار می‌کرد و هرقدر هم که می‌گفتم، کار دوبله می‌شود، گوش نمی‌کرد.
او اضافه می‌کند: گذشته از ویژگی‌های تکنیکی و حرفه‌ای‌اش، او یک آدم اخلاقی و خانواده‌دوست بود. اسلامی عاشق همسر و بچه‌هایش بود. سر همین فیلم کارمان طول کشید و چند روز مانده بود تا فیلمبرداری تمام شود. او نزد من آمد و گفت دلم برای همسر و بچه‌هایم تنگ شده است و می‌خواهم بروم آن‌ها را ببینم. 
صمدی با بیان اینکه جای این بازیگر متعهد در سینمای ایران خالی است، یادآور می‌شود: بعد از فوت او، همه فهمیدند قلبش ناراحت بوده است. 
ازجمله مشخصه‌های اصلی این بازیگر، این بود که به هیچ عنوان دروغ نمی‌گفت. دلم می‌خواست در کارهای بعدی‌ام از او استفاده کنم که متأسفانه اجل مهلتش نداد.